އިންވޭސިވް މެނިންގޯކޮކަލް ބައްޔަކީ ނައިސީރިއާ މެނިންޖައިޓިސް ބެކްޓީރިއާގެ ސަބަބުން ޖެހޭ، ނުރައްކާތެރި އަދި ފުރާނައަށް ނުރައްކާވެދާނެ ބައްޔެކެވެ. މި ބަލީގެ ސަބަބުން މެނިންޖައިޓިސް އަދި ސެޕްޓިސީމިއާ ޖެހި، އެތައް ބައެއްގެ ފުރާނަ ގެއްލިގެން ދެއެވެ.
ބަލީގެ އަލާމާތްތަކާއި ފެތުރޭ ގޮތް
މި ބަލި ފެތުރެނީ މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ނޭވާލުމާއި ކަރުގެ ދިޔަތަކުންނެވެ. ބަލި ޖެހިފައިވާ މީހަކު ކެއްސުމުން ނުވަތަ ކުޅު ބަދަލުވުމުން މި ބަލި އެހެން މީހުންނަށް ފެތުރިދާނެއެވެ. މި ބަލީގެ އަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި:
- ހުންއައުން
- ބޮލުގައި ރިއްސުން
- ކަރުގައި ރިއްސުން
- އަލިކަމަށް ޙައްސާސްވުން
- ބަނޑުހައިނުވުން
- ގައިގައި ލާލް ކުލައިގެ ފާހަގަތައް ފެނުން

ރިސްކް ފެކްޓަރތައް
މި ބަލި ޖެހުމުގެ ރިސްކް އެންމެ ބޮޑު ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ކުޑަކުދިންނާއި، ޒުވާނުން އަދި ދިފާޢީ ނިޒާމް ބަލިކަށި މީހުން ހިމެނެއެވެ. އަދި ގިނަ މީހުން އެއްތަނެއްގައި އުޅޭ ތަންތަނުގައި، މިސާލަކަށް ކެމްޕަސްތަކާއި، ހޮސްޓެލްތަކުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންނަށްވެސް މި ބަލި ޖެހުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑެވެ.
ބަލީގެ ނުރައްކާތެރިކަން
މި ބަލި ވަރަށް އަވަހަށް ގޯސްވެ، ގަޑިއިރުތަކެއްގެ ތެރޭގައި މީހާގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވެދާނެއެވެ. އެންޓިބައޮޓިކް ދިނުމުންވެސް، މަރުވުމުގެ ރޭޓަކީ 10% އިން 15% އެވެ. ދިރިހުންނަ މީހުންނަށްވެސް އިވުން ގެއްލުން، ނިއުރޮލޮޖިކަލް ގެއްލުން، ނުވަތަ ގުނަވަންތައް ބުރިކުރަންޖެހުން ފަދަ ދާއިމީ އަސަރުތައް ކުރިމަތިވެދާނެއެވެ.

ރައްކާތެރިވުމުގެ ގޮތްތައް
މި ބައްޔަށް އެންމެ ރަނގަޅު ރައްކާތެރިވުމުގެ ގޮތަކީ ވެކްސިން ޖެހުމެވެ. ނައިސީރިއާ މެނިންޖައިޓިސްގެ ތަފާތު ބާވަތްތަކަށް އަމާޒުކޮށްފައިވާ އެކި ވެކްސިންތައް ލިބެން ހުރެއެވެ. ޚާއްސަކޮށް ރިސްކް މަތި ފަރާތްތަކުން މި ވެކްސިން ޖަހަން ޖެހެއެވެ.
ފަރުވާ
މި ބަލި ޖެހިއްޖެނަމަ، ވަގުތުން ހޮސްޕިޓަލަށް ގޮސް ފަރުވާ ހޯދަންޖެހެއެވެ. ފަރުވާގެ ތެރޭގައި އެންޓިބައޮޓިކްސް ދިނުމާއި، ބަލީގެ އަލާމާތްތަކަށް ފަރުވާ ދިނުން ހިމެނެއެވެ. އަދި ބަލި ޖެހިފައިވާ މީހާއާ ގާތް ގުޅުން ހުރި މީހުންނަށް ޕްރޮފައިލެކްޓިކް އެންޓިބައޮޓިކްސް ދޭންޖެހެއެވެ.

އިންވޭސިވް މެނިންގޯކޮކަލް ބައްޔަކީ ނުރައްކާތެރި އަދި ފުރާނައަށް ގެއްލުން ލިބިދާނެ ބައްޔެކެވެ. މި ބަލިން ރައްކާތެރިވުމަށް ވެކްސިން ޖެހުމާއި، އަވަހަށް އަލާމާތްތައް ދެނެގަތުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. އަދި ބަލި ޖެހިއްޖެނަމަ ލަސްނުކޮށް ފަރުވާ ހޯދުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ.