ގައްޒާގައި އިސްރާއީލުން ދެމުންދާ ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން ގިނަ އަދަދެއްގެ އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިން ޝަހީދުވަމުންދާކަން ރިޕޯޓުތަކުން ދައްކައެވެ. މި ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ވޭނުގައި އޮތް ފަލަސްތީނުގެ މި ސަރަޙައްދުގައި ޝަހީދުވެފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު 46،000 އާ ކައިރިވަމުންދާއިރު، ދުވާލަކު އެވްރެޖްކޮށް 50 އެއްހާ މީހުން ޝަހީދުވެ، އަދި އެތަކެއް މީހުން ޒަޚަމްވަމުންދެއެވެ.
އަންގާރަ ދުވަހުގެ ފަތިހުން ފެށިގެން އިސްރާއީލުގެ ހަމަލާތަކުގައި މަދުވެގެން 49 ފަލަސްތީނުން ޝަހީދުވެފައިވާކަމަށް ޞިއްޙީ ދާއިރާގެ ފަރާތްތަކުން މަޢުލޫމާތު ދީފައިވެއެވެ. ޝަހީދުވެފައިވާ މީހުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ގައްޒާގެ ދެކުނުގައިވާ އަލް-މަވާސީގައި ހުރި ޓެންޓުތަކަށް އިސްރާއީލުން ދިން ހަމަލާއެއްގައި ޝަހީދުވި 5 ކުޑަކުދިން ހިމެނެއެވެ.
އަލް-މަވާސީއަކީ އިސްރާއީލުގެ ސިފައިން ”އިންސާނީ ރައްކާތެރި ސަރަޙައްދެއް“ ގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ގޮނޑުދޮށާ ގުޅިފައިވާ ހަނަފަސް ސަރަޙައްދެކެވެ. މި ސަރަޙައްދުގައި ހުރި ވަގުތީ ޓެންޓު ކޭމްޕުތަކުގައި ގެދޮރު ގެއްލިފައިވާ ސަތޭކަ ހާސް ފަލަސްތީނު ރައްޔިތުން ތޮއްޖެހިފައި ތިބި ނަމަވެސް، އިސްރާއީލުގެ ސިފައިން މި ސަރަޙައްދަށް ހަމަލާ ދެމުން ދެއެވެ. އެއްވެސް ހެއްކެއް ހުށަނާޅައި، އެމީހުން ބުނާ ގޮތުގައި އެއީ ހަމާސްއަށް އަމާޒުކޮށްގެން ކުރާ ކަމެކެވެ.
ގައްޒާގެ ޞިއްޙީ ވުޒާރާއިން އަންގާރަ ދުވަހުގެ ފަހު ކޮޅު ހާމަކުރި ގޮތުގައި ވޭތުވެދިޔަ 24 ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި އިސްރާއީލުގެ ބާރުތަކުން ފަލަސްތީނު އާއިލާތަކަށް 3 ގަތުލުއާންމުތައް ހިންގާފައިވެއެވެ. މިގޮތުން 31 މީހުން ޝަހީދުވެ، 57 މީހުން ޒަޚަމްވެފައިވެއެވެ.
2023 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު 7 ވަނަ ދުވަހު އިސްރާއީލުން މި ސަރަޙައްދުގެ މައްޗަށް ފެށި ހަނގުރާމަ ފެށުނު ފަހުން ވޭތުވެދިޔަ 15 މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، އިސްރާއީލުގެ ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން މި ސަރަޙައްދުގައި ޝަހީދުވެފައިވާ މީހުންގެ ޖުމްލަ އަދަދު މިހާރު 45،885 އަށް އަރާފައިވާ ކަމަށާއި، 109،000 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުން ޒަޚަމްވެފައިވާ ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.
މި ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ގައްޒާގެ އާބާދީގެ ބޮޑު ބައެއް ހިޖުރަކުރަން މަޖުބޫރުވެ، އިންސާނީ ބޮޑު ހަލާކެއް ކުރިމަތިވެފައިވާއިރު، ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުޖުތަމަޢުން މި ހަނގުރާމަ ހުއްޓުވުމަށް ގޮވާލަމުންދެއެވެ.
އިސްރާއީލުގެ މި ޢަމަލުތަކާ ގުޅިގެން ގިނަ ޤައުމުތަކުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައިވެއެވެ. އެގޮތުން އދ. ގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް އެންޓޯނިއޯ ގުޓެރެސް ވަނީ ގައްޒާގައި ހިނގަމުންދާ އިންސާނިއްޔަތާ ޚިލާފު ޢަމަލުތައް ކުށްވެރިކޮށް، ވަގުތުން ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމަށް ގޮވާލާފައެވެ.
މީގެ އިތުރުން، ބައިނަލްއަޤްވާމީ އިންސާނީ ޙައްޤުތަކުގެ ޖަމްޢިއްޔާތަކުން ވެސް ވަނީ އިސްރާއީލުގެ މި ޢަމަލުތައް ހަރުކަށި އިބާރާތުން ކުށްވެރިކޮށް، ފަލަސްތީނު ރައްޔިތުންނަށް ރައްކާތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ގޮވާލާފައެވެ.
އެހެންނަމަވެސް، އިސްރާއީލުގެ ބަންޑާރަ ނައިބު ގާފީ ބަހާރަވް ވަނީ އިސްރާއީލުގެ މި ޢަމަލުތަކަކީ ޤާނޫނީ ގޮތުން ހުއްދަ ކަމެއް ކަމަށް ބުނެފައެވެ. އޭނާ ބުނެފައިވަނީ އިސްރާއީލުން އަމާޒުކުރަނީ ހަމައެކަނި ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންނަށް ކަމަށާއި، ފަލަސްތީނު ރައްޔިތުންނަށް ގެއްލުން ލިބޭ ކަމަށްވާނަމަ އެއީ ހިތާމަވެރި ކަމެއް ކަމަށެވެ.
މި ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ގައްޒާގެ އިޤްތިޞާދަށާއި އާންމު ދިރިއުޅުމަށް ވަރަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ވަމުންދާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. ގިނަ އަދަދެއްގެ އިމާރާތްތައް ވަނީ ވީރާނާވެފައެވެ. އަދި ކާބޯތަކެއްޗާއި ބޭހުގެ ދަތިކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ކުރިމަތިވެފައިވާކަން ރިޕޯޓުތަކުން ދައްކައެވެ.
ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުޖުތަމަޢުން މި ހަނގުރާމަ ހުއްޓުވުމަށް ގޮވާލަމުންދިޔަ ނަމަވެސް، އަދިވެސް އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅެއް އެޅިފައެއް ނުވެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ގައްޒާގެ މަދަނީ ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވަމުންދާ ގެއްލުންތައް އިތުރުވަމުންދާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. އަދި މި ހާލަތު އިތުރަށް ގޯސްވެގެން ހިނގައިދާނެކަމުގެ ބިރު އޮތްކަން ގިނަ ފަރާތްތަކުން ފާހަގަކުރަމުންދެއެވެ.
